Geen Broek Aan Je Kont Hebben

Een van mijn hobby’s is familiestambomen uitzoeken ook wel genealogie genoemd. Mijn allereerste was in de jaren 80 van de vorige eeuw die van mijn moeders kant. Haar meisjesnaam was van den BOER. Je begint altijd met wat je zelf weet en van wat je via navraag in de familiekring te weten kunt komen aan namen, geboorte/huwelijks en overlijdensdatums met uiteraard plaatsen. Om verder te komen moest je destijds naar lokale gemeentes om daar in de archieven te duiken. Sommige hadden al microfiches maar er waren er ook bij waar de mufheid je tegemoet kwam.

Uit verhalen die ik hoorde van mijn moeder is er een mij specifiek altijd bijgebleven. Zij had van haar moeder (mijn oma dus die ik nooit gekend heb) meerdere malen gehoord dat ze vertelde dat “toen zij trouwde haar man (mijn opa dus) nog geen broek aan zijn kont had”.  Wat bedoelde mijn oma met een dergelijke uitspraak? Waren mijn overgrootouders heel erg arm? Waren ze erg zuinig? Of had oma een hele andere kijk op uiterlijk vertoon?

Ruim voor corona heb ik met die uitspraak het zoekwerk weer opgepakt. Gelukkig is dat tegenwoordig gemakkelijker dan in de jaren 80. Ik wist dat mijn Overgrootvader in Chaam als molenaarszoon geboren was en dat hij rond 1865 naar het gehucht Heusdenhout (nu een wijk van Breda) verhuisd was om daar te gaan werken bij een land/bierbrouwer. Daar leerde hij ook zijn latere vrouw (mijn overgrootmoeder dus) kennen. Zij was de dochter van de lokale schoenmaker.

Het eerste spectaculaire wat ik tegenkwam was dat hij in 1870 op Heusdenhout een huis(je) kocht nog voordat ze trouwde. Zelfs nadat ze in 1871 getrouwd waren gingen ze er nog niet wonen maar verhuurde het maar mede ook omdat zij in vaste dienst was bij een bankier in Breda. Hoogzwanger gingen ze er in 1872 wel wonen. Het huisje staat er, zij het door de jaren heen gemoderniseerd, nog. Nadat hun 4 zonen geboren waren, waarvan er 1 in een waterputje op het erf verdrinkt ontdek ik door de jaren heen dat het echtpaar meerdere keren geldleningen aan andere verstrekt. In 1901 koopt het echtpaar vlakbij waar ze wonen op Heusdenhout er nog een boerderij bij. Specifiek wordt in de notariële akte vermeld dat die bedoeld is voor hun 3 zonen. Op dat moment dus al geen kleinigheid meer om meerdere panden te bezitten en geld uit te hebben staan elders. Ruim nadat beide overgrootouders overleden zijn meldt zich bij de oudste zoon, die dan in het eerst aangekochte huis woont, de bankier waar zijn moeder (mijn overgrootmoeder dus) destijds in dienst was geweest. Hij overhandigt hem als een van de erfgenamen een nog lopend spaarbankboekje waarop het lieve bedrag staat van fl.23.000,00. Aangezien dat gebeuren ruim 100 jaar geleden plaatvond een voor die tijd aanzienlijk bedrag. Hoe het ook zij in 1926 laat de oudste zoon elders een nieuw tuindershuis bouwen met een flinke lap grond. Koopt de jongste zoon (ook in 1926), die toen al druk bezig was een groot gezin op te bouwen, een vrijwel nieuwe boerderij vlak  bij zijn oudste broer. Mijn opa, die dan al langer op de in 1901 aangekochte boerderij woont, koopt zijn beide broers uit en breid de boerderij aanzienlijk uit eveneens in 1926.

Je kunt dus zeker niet zeggen dat mijn overgrootouders hun kinderen onbemiddeld achtergelaten hebben. Hoezo “hij had nog geen broek aan zijn kont”.

Deze hele onderzoektocht heeft ertoe geleid dat ik er een boekwerk van gemaakt heb. Niet alleen met het hele ontdekkingsverhaal maar aangevuld met vele foto’s, kopieën van geboorte, huwelijk en overlijdensaktes. Een en ander gelardeerd met anekdotes. Het is een pil geworden op A4 formaat in kleur van bijna 180 bladzijde.

Afgelopen 4 mei heb ik samen met Ineke (moeder van Rob) het boek in familieverband gepresenteerd in een gemeenschapshuis in de wijk waar het destijds allemaal begonnen is. Dat het boek, mede gezien de familienaam “van den Boer” de toepasselijk titel heeft gekregen van “GOED GEBOERD”. Laat zich raden.

Mochten er onder de lezers van dit verhaal mensen die het hele boek willen lezen dan kan ik een digitale versie toesturen via Rob uiteraard.

Een idee voor een geheel ander nieuw boek is er ook al maar dat zal nog heel veel voorbereidend werk vragen. Eerst maar “even” binnenkort op weg naar Frean met de sleurhut.

Groetjes, Pa

Toon(tje) ca. 1,5 jaar op Heusdenhout

(vader van Rob en natuurlijk schoonvader van Sol)